راه فرار از ضرر در معاملات

مقاله
موضوع	اقتصاد رفتاری
نویسنده	Ken Hawkins
تعداد کلمات	۱۲۰۰
زمان مطالعه	۵ دقیقه

یکی از ماندگارترین گفته‌ها در وال استریت این است: «باخت‌های خود را قطع کنید و بگذارید سهم‌های برنده‌تان فرار کنند.» این توصیه عاقلانه است، اما به نظر می‌رسد بسیاری از سرمایه‌گذاران هنوز برعکس عمل می‌کنند؛ سهام را پس از یک سود کوچک می‌فروشند تا ببینند که آنها بالاتر می‌روند، یا سهام را با ضرر اندک نگه می‌دارند، فقط برای اینکه ببینند حتی بیشتر ضرر می‌کند.

هیچ‌کس عمداً سهامی را که فکر می‌کند قیمتش کاهی می‌یابد نمی‌خرد. با این حال، خرید سهامی که ارزشش کاهش می‌یابد، جزئی از سرمایه‌گذاری است. بنابراین، هدف جلوگیری از تلفات و ضررها نیست، بلکه به حداقل رساندن ضرر (Minimizing Loss) است. از دست دادن سرمایه (Capital Loss) قبل از اینکه از کنترل خارج شود، سرمایه‌گذاران موفق را از بقیه جدا می‌کند. در این مقاله، ما به شما کمک می‌کنیم تا از دیگران متمایز شوید و به شما نشان می‌دهیم که چگونه تشخیص دهید چه زمانی باید حرکت خود را انجام دهید.

زیاد پیش می‌آید که سرمایه‌گذاران فردی سهام ضررده (Underperforming Stocks) را نگه می‌دارند و انتظار چرخش دارند، اما شاهد سقوط بیشتر آن هستند. در بدترین سناریو، شرکت ورشکست می‌شود. بنابراین، داشتن یک برنامه مکتوب (Written Plan) به شما کمک می‌کند تصمیم بگیرید که چه زمانی و چرا یک سهام زیان‌ده (Losing Stock) باید از سبد (Portfolio) حذف شود. از دستورات حد ضرر (Stop-Loss Orders) می‌توان برای خروج خودکار از یک موقعیت و ضرر در هنگام رکود سهام استفاده کرد.

نگهداری سهام با زیان‌های زیاد

علیرغم منطق کاهش ضرر، بسیاری از سرمایه‌گذاران کوچک هنوز از آن ضرب‌المثل تبعیت می‌کنند. آنها به ناچار با تعدادی موقعیت سهام با زیان‌های سرمایه تحقق‌نیافته بزرگ مواجه می‌شوند. در بهترین حالت، این پول «مرده» است. در بدترین حالت، ارزش آن بیشتر کاهش می‌یابد و هرگز بهبود نمی‌یابد. به طور معمول، سرمایه‌گذاران بر این باورند که دلیل این همه ضرر بزرگ و تحقق‌نیافته این است که سهام را در زمان اشتباه خریداری کرده‌اند. آنها همچنین ممکن است معتقد باشند که این بدشانسی بوده است، اما به ندرت معتقدند که این به دلیل سوگیری‌های رفتاری (Behavioral Biases) خودشان است؛ از جمله:

۱. آیا سهام همیشه رشد نمی‌کند؟

نگاهی به نمودار بلندمدت (Long-Term Chart) هر شاخص اصلی سهام، خطی را نشان می‌دهد که از گوشه پایین سمت چپ به سمت راست بالا حرکت می‌کند. بازار سهام، در هر دوره بلندمدت، همیشه اوج‌های جدیدی خواهد داشت. سرمایه‌گذاران با دانستن اینکه بازار سهام بالاتر خواهد رفت، به اشتباه تصور می‌کنند که سهام آنها در نهایت بازخواهد گشت. با این حال، یک شاخص سهام از شرکت‌های موفق (Successful Companies) تشکیل شده است. این یک شاخص از برندگان (Winners) است.

آن سهام کمتر موفق ممکن است در یک زمان بخشی از یک شاخص بوده باشد، اما اگر ارزش آنها به میزان قابل توجهی کاهش یابد، در نهایت با شرکت‌های موفق‌تر جایگزین می‌شوند. شاخص‌ها همیشه با حذف بازنده‌ها و جایگزینی آنها با برندگان دوباره پر می‌شوند. بنابراین، نگاهی به شاخص‌های اصلی تمایل به اغراق در انعطاف‌پذیری (Resilience) سهام متوسط دارد، که لزوماً به عقب برنمی‌گردد. در واقع، بسیاری از شرکت‌ها هرگز اوج‌های گذشته خود را به دست نمی‌آورند و حتی برخی ورشکست می‌شوند.

۲. امتناع از خودسرزنشی و پذیرش شکست

با اجتناب از فروش سهام ضررده، بسیاری از سرمایه‌گذاران مجبور نیستند به خود اعتراف کنند که مرتکب اشتباه در قضاوت شده‌اند. تحت این توهم کاذب که تا زمانی که سهام فروخته نشود، ضرر نیست، آنها تصمیم می‌گیرند به حفظ موقعیت ضررده ادامه دهند. با انجام این کار، آنها از پشیمانی یک انتخاب بد جلوگیری می‌کنند.

پس از اینکه یک سهام متحمل ضرر شد، بسیاری از سرمایه‌گذاران قصد دارند آن را تا زمانی که به قیمت خرید بازگردد، نگه دارند. آنها قصد دارند پس از جبران این ضرر کاغذی (Paper Loss)، سهام را بفروشند. این بدان معناست که آنها اشتباه خود را «پاک می‌کنند». متأسفانه، بسیاری از همین سهام به کاهش خود ادامه خواهند داد.

۳. غفلت

هنگامی که پرتفوی سهام به خوبی کار می‌کند، سرمایه‌گذاران اغلب به آنها مانند باغ‌هایی که به خوبی نگهداری می‌شوند، توجه می‌کنند. آنها علاقه زیادی به مدیریت سرمایه‌گذاری‌های خود و برداشت ثمره کار خود نشان می‌دهند. با این حال، زمانی که سهام آنها ثابت نگه داشته می‌شود یا ارزش آن کاهش می‌یابد، به ویژه برای دوره‌های بلندمدت، بسیاری از سرمایه‌گذاران علاقه خود را از دست می‌دهند. در نتیجه، این پرتفوی سهام که به خوبی نگهداری می‌شود، نشانه‌هایی از غفلت را نشان می‌دهد. بسیاری از سرمایه‌گذاران به جای از بین بردن بازندگان، هیچ کاری انجام نمی‌دهند. اینرسی (Inertia) کنترل می‌شود و به جای هرس (Pruning) از دست دادن آنها، اغلب اجازه می‌دهند آنها از کنترل خارج شوند.

۴. امید چشمه ابدی

امید اعتقاد به احتمال یک نتیجه مثبت است، حتی اگر شواهدی بر خلاف آن وجود داشته باشد. امید نیز یکی از فضیلت‌های کلامی اولیه در سنت‌های مختلف دینی است. اگرچه امید در الهیات جای خود را دارد، اما به واقعیت سرد و سخت بازار سهام تعلق ندارد. علیرغم ادامه اخبار بد، سرمایه‌گذاران با ثبات سهام ضررده خود را حفظ می‌کنند، تنها بر اساس امید ضعیف به اینکه حداقل به قیمت خرید بازگردند. تصمیم برای نگه داشتن بر اساس تجزیه و تحلیل منطقی (Logical Analysis) یا یک استراتژی سرمایه‌گذاری کاملاً سنجیده نیست و متأسفانه، آرزو و امید به افزایش سهام باعث نمی‌شود که این اتفاق بیفتد.

در ادامه، بیایید به چند راه برای اطمینان از اینکه یک ضرر کوچک به پول مرده تبدیل نمی‌شود یا به ضرر بسیار بزرگ‌تر تبدیل نمی‌شود، نگاه کنیم.

۱. یک استراتژی سرمایه‌گذاری داشته باشید

داشتن یک استراتژی سرمایه‌گذاری نوشته‌شده (Written Investment Strategy) با مجموعه‌ای از قوانین برای خرید و فروش سهام، نظم و انضباط را برای فروش سهام قبل از انفجار ضرر فراهم می‌کند. این استراتژی می‌تواند بر اساس عوامل بنیادی، فنی (Technical) یا کمّی (Quantitative) باشد.

۲. دلایلی برای فروش سهام داشته باشید

یک سرمایه‌گذار به طور کلی دلایل زیادی برای خرید سهام دارد، اما معمولاً هیچ مرزی برای زمان و چرایی فروش آن وجود ندارد. اجازه ندهید این اتفاق برای شما بیفتد. دلایلی را برای فروش سهام تعیین کنید و در صورت بروز این دلایل آنها را بفروشید. دلیل آن می‌تواند به همین سادگی باشد: «اگر اخبار بدی در مورد تحولات شرکت منتشر شد، یا اگر یک تحلیلگر تارگت قیمت (Price Target) را کاهش داد، بفروشید.»

۳. حد ضرر را تنظیم کنید

داشتن دستور توقف ضرر در سهامی که مالک آن هستید، به ویژه سهام‌های بی‌ثبات‌تر، یکی از توصیه‌های اصلی در این زمینه بوده است. دستور توقف ضرر از تسلط احساسات (Emotions) جلوگیری می‌کند و ضررهای شما را محدود می‌کند. نکته مهم این است که هنگامی که حد ضرر برقرار شد، آن را با پایین آمدن قیمت سهام تنظیم نکنید. منطقی‌تر است که قیمت توقف را زمانی که سهام در حال حرکت رو به بالا است تنظیم کنید.

۴. بپرسید: آیا اکنون سهام را می‌خرم؟

به طور منظم، هر سهامی را که در اختیار دارید بررسی کنید و این سوال ساده را از خود بپرسید: «اگر من این سهام را نداشتم، آیا امروز آن را می‌خریدم؟» اگر پاسخ «نه» قاطع است، پس باید فروخته شود.

نتیجهٔ نهایی

انجام اقدامات اصلاحی قبل از بدتر شدن ضرر و زیان همیشه یک استراتژی خوب است. در سرمایه‌گذاری، اجتناب از ضرر همیشه امکان‌پذیر نیست، اما سرمایه‌گذاران موفق این را می‌پذیرند و سعی می‌کنند به جای اجتناب از ضرر و زیان، ضرر خود را به حداقل برسانند. فروش سهام با ضرر و دریافت اعتبار مالیاتی یکی از مزایایی است که دریافت خواهید کرد.

مقالات مرتبط

• مبارزه با عادات بد در ترید
• لمینگ؛ اطاعت کورکورانه در ترید
• درک رفتار سرمایه‌گذاران؛ عقلانی یا احساسی؟
• راهبردهای مقابله روانشناختی با ضرر در ترید
• چگونه شک به خود می‌تواند بهبودبخش تجارت شما باشد؟
• دنیل کانمن؛ بنیانگذار نظریه اقتصاد رفتاری
• همه چیز درباره روح حیوانی
• زمان انتخاب رویکرد مخالف در روندها
• ترس و طمع چه تاثیری در معاملات دارد